Co to jest BLW i czym to się je? O samodzielności przy stole

Co to jest BLW? To metoda rozszerzania diety o pokarmy stałe, która szanuje wybór dziecka i szybko prowadzi do samodzielności w jedzeniu. Od razu podajemy przekąski i przegryzki do chwytania paluszkami, bez etapu papek. Skrót BLW pochodzi od angielskiego “Baby-Led Weaning”, co w języku polskim funkcjonuje jako Bobas Lubi Wybór (ta nazwa wzięła się od tytułu książki Alaantkowe bebe w wydawnictwie Mamania) albo Bobas Lubi wyrzucać… :). A je się paluszkami i specjalnymi pierwszymi sztućcami.

Rodzice decydują kiedy dziecko je, ale maluch co i ile. Wsłuchujemy się jako dorośli w głos i intuicję dziecka, które samo reguluje ilość jedzenia. W ten sposób nie zakłócamy odczuwania głodu, rozpoznawania sytości oraz promujemy rozwój motoryki dziecka, poznawanie różnych smaków i konsystencji, przez co wprowadzasz zdrowe nawyki żywieniowe. Jednocześnie dziecko więcej żuje i ćwiczy buzię, co ułatwia prawidłowy rozwój mowy i wysławiania się.

Minus? Na początku może być brudno ;) Ale na to też znajdzie się rada, np. świnka morska, która wszystko z apetytem zajada ;) Zwracaj też uwagę na to, czy dziecko spożywa wystarczająco dużo żelaza.

Zasady bezpieczeństwa przy BLW

Według WHO istnieją cztery filary rozszerzania diety:

odpowiedni czas, czyli około 6 miesiąca życia,
adekwatnie, czyli o odpowiedniej wartości odżywczej,
bezpieczne, czyli higieniczne i dobrze przechowywane oraz
odpowiednio, czyli w odpowiedzi na sygnały dziecka o głodzie i sytości, o odpowiedniej częstotliwości w stosunku do zapotrzebowania na energię i stosownie do wieku.

Bezpieczeństwo BLW:

Dziecko powinno umieć stabilnie siedzieć.
Nigdy nie zostawiaj dziecka samego i bez nadzoru. Nie wychodź z pokoju, w którym dziecko je. Obserwuj i miej je na linii wzroku.
Jedzcie wspólnie – początek jedzenia pokarmów stałych przez dziecko powinien być momentem, w którym maluch dołącza do reszty rodziny i wspólnych posiłków.
Najpierw nakarm dziecko mlekiem, a potem po około 30-60 minutach zaproponuj posiłek stały, żeby nie było głodne ani zbyt najedzone.
Pokrój jedzenie na słupki albo bardzo małe kawałki. Ważne, żeby malec mógł je łatwo chwycić rączką, więc krój np. marchewkę w słupki, plasterki banana też na kawałki (ważne, żeby były podłużne, bo wtedy nie zablokują dróg oddechowych), małe różyczki brokułów.
Jedzenie powinno być miękkie. Maluch rozdrabnia jedzenie przyciskając je do podniebienia. Czasem może nawet być to trochę papki lub owsianki, ale w formie która jest wygodna dla dziecka do samodzielnego jedzenia czyli np. w lepkich grudkach.
Unikaj pokarmów, które się kruszą. Małe kawałeczki mogą się oderwać i spowodować ryzyko zadławienia się.
Podajemy po jednym składniku, żeby od razu móc wychwycić ewentualne alergie, np. najpierw wprowadzamy dwie łódeczki ziemniaka, a po kilku dniach dwa słupki marchewki albo dwie łyżeczki papki z marchewki na łyżeczce, którą dziecko chwyci itd. Jeśli karmisz dziecko już od 4 miesiąca życia przyda się Baby spoon.
Obserwuj dziecko i nie karm go metodą BLW, kiedy jest bardzo głodne albo zmęczone. Musi mieć siłę na nowe wrażenia.
Rozpoczynamy od zielonych warzyw, ponieważ proces ich akceptacji przez dziecko jest dłuższy niż akceptacja smaku słodkiego. Zacznij od brokułów albo szpinaku.
Wprowadzaj powoli owoce dopiero po dwóch tygodniach (co najmniej) podawania warzyw i dalej podawaj również warzywa.
Należy wielokrotnie (nawet 10–15 razy) podawać różne warzywa. Postępując w ten sposób, przyspieszysz etap w którym dziecko samo będzie chciało jeść warzywa.
Nie dosalaj i nie dosładzaj posiłków – nie wolno tego robić! Sól i cukier szkodzą dzieciom, nawet w małych ilościach. Do ukończenia pierwszego roku życia dzieci w ogóle nie powinny spożywać soli i cukru, a najlepiej utrzymać ten stan do ukończenia trzech lat.
Nie należy dziecka zmuszać do jedzenia, to bardzo obniża jego zdolność do samoregulacji, a więc rozpoznawania głodu i sytości.
Podawaj dziecku do picia czystą wodę po 6. miesiącu życia albo wcześniej, jeśli karmisz je mlekiem modyfikowanym.
Patrz na podłogę, żeby się nie pośliznąć na resztkach jedzenia ;) Może się przydać pies albo inne zwierzątko domowe, które na bieżąco zje spadające resztki :)

POKARMY POTENCJALNIE ALERGIZUJĄCE:

mleko krowie
jajo kurze
pszenica i soja
orzeszki ziemne i inne orzechy
ryby i tzw. owoce morza.
Podawaj je pojedynczo w maleńkich ilościach w domu i obserwuj dziecko. Nie należy jednak opóźniać ich wprowadzania do diety, więc zacznij powoli wraz z innymi pierwszymi pokarmami stałymi w drugim półroczu życia dziecka. Jeśli chodzi o gluten podawaj bardzo niewielkie ilości chleba albo makaronu z pszenicy (np. po dwa świderki na początek).

Polecamy również ten poradnik portalu Medycyna praktyczna.

Kiedy zacząć rozszerzanie diety i od kiedy można zacząć stosować BLW?

Zaczynamy jak tylko malec potrafi sam stabilnie siedzieć około szóstego miesiąca życia.
Według WHO przez pierwsze pół roku maluch powinien tylko pić mleko. Jednak polskie wytyczne pokazują, że czas na wprowadzanie pokarmów stałych to między 17. a 24. tygodniem życia dziecka. Kiedy zacząć podpowie pediatra. Najpóźniej należy zacząć wprowadzać pokarmy stałe w 27 tygodniu życia. W przeciwnym razie wystąpią niedobory i niemowlę nie będzie się prawidłowo rozwijać.
W szóstym miesiącu życia wzrasta zapotrzebowanie na inne jedzenie, bo pokarm z piersi nie pokrywa już całości zapotrzebowania (m. in. na żelazo, witaminę A, kalorie). Od szóstego miesiąca życia luka odżywcza rośnie i należy wprowadzać pokarmy stałe.
Od razu można zacząć z BLW, ale jeśli istnieje konieczność rozszerzania diety już w piątym miesiącu życia, to podajemy papki i owsiankę. Kolejność pokarmów jest taka sama.
Pamiętaj, że na początku dziecko bawi się jedzeniem, ćwiczy koordynację ręka-oko, chwyt pęsetowy, żucie i może nie jeść wystarczająco dużo. Dlatego możesz podawać trochę jedzenia na twardej łyżeczce, żeby mieć pewność, że je odpowiednio dużo. Nie musisz być ortodoksyjną, na początek wystarczą jeden czy dwa posiłku w stylu BLW razem z mlekiem oraz karmieniem dobrą papką.

Jaki sprzęt jest potrzebny do rozszerzania diety metodą BLW?

Numer jeden to wysokie krzesełko dla dzieci, które kupujemy i dostawiamy do stołu dla dorosłych. W ten sposób włączamy dziecko we wspólne posiłki. Zobacz świetne krzesełka do karmienia Oribel: krzesełko do karmienia Cocoon oraz Skip Hop: krzesełko do karmienia Sit-To-Step High Chair.

Śliniaczek dla malucha albo nawet śliniaczek z rękawkami, np. ten marki Done by Deer. Samodzielne jedzenie na początku powoduje sporo brudzenia, ale ten etap maluch szybko zostawia za sobą. Silikonowy śliniaczek z kieszonką też się przyda.

Silikonowa podkładka na stół. Na takiej podkładce można bezpośrednio położyć jedzonko albo podłożyć ją pod specjalny talerzyk dla dziecka, żeby łatwiej posprzątać. Polecamy np. Lassig: silikonowa mata podkładka myszka Little Chums. Dobrym patentem jest też podkładka, która jednocześnie jest talerzykiem do skubania: EzPz: silikonowa podkładka/ talerzyk Mini Mat.

Talerzyk z przyssawką, może być trójdzielny żeby ułatwić i uatrakcyjnić maluchowi skubanie. Polecamy Eco Rascals: trójdzielny bambusowy talerzyk z przyssawką albo nieco mniejsze jak np. Eco Rascals: talerzyk bambusowy z przyssawką Słonik albo Eco Rascals: bambusowa miseczka z przyssawką i łyżeczką. Później na wynos można się zaopatrzyć w We Might Be Tiny: silikonowa miseczka z przyssawką i pokrywką miś Sticky Bowl.

Kubeczek ze słomką albo dziubkiem. Przez pierwsze pół roku do ukończenia pierwszego roku życia będą dobrą nauką samodzielności. Zobacz Liewood: silikonowy kubek ze słomką Ellis Sippy Cup oraz otwarty kubeczek Done by Deer: kubek silikonowy Mini Mug.

Pierwsze sztućce, które pomagają ćwiczyć dobry chwyt i jeść samemu na przykład owsiankę. Na pierwszy etap sztywna łyżeczka. Twarda i sztywna łyżeczka jest polecana jako pierwsza przez logopedów i pediatrów, ponieważ generuje odpowiedni bodziec do rozwoju. Nie powinna się uginać pod językiem. Zerknij tutaj: Nana's Manners: pierwsze łyżeczki Weaning Spoons Etap 1. Tu znajdziesz sztućce na drugi etap Nana's Manners: pierwsze sztućce kształtujące prawidłowy chwyt Fork and Spoon Etap 2, Nana's Manners: sztućce kształtujące prawidłowy chwyt Knife and Fork Etap 3. Zobacz również b.box: silikonowa miseczka z przyssawką i łyżką Silicone First Feeding Set.

Wszystkie przydatne akcesoria do jedzenia i picia znajdziesz w naszym sklepie. I to wszystko! Proste, prawda?

b.box: pierwsze sztućce do nauki jedzenia Toddler Cutlery Set Gelato

Kolejność podawania pokarmów stałych niemowlętom

Na pewno zaczynamy od warzyw. Są lekkostrawne i mniej słodkie niż owoce, a więc dziecko powinno najpierw przyzwyczaić się do smaku warzyw. Bardzo ważna jest również podaż żelaza, a warzywa zawierają go więcej niż owoce. Już od 17 tygodnia życia dziecko może jeść papki, np. przecier z jabłka, ale lepiej przyzwyczaić najpierw dziecko do dyni i ziemniaka. Nie ma ustalonej kolejności poza pewnymi regułami na temat tego, co można, a czego nie można podawać przed ukończeniem pewnego miesiąca życia.

etap (6-8 miesięcy): niesłodkie warzywa, czyli np. ziemniak, dynia, korzeń pietruszki, groszek, gęsta kasza, owsianka, a po początkowym etapie marchewka, słodki ziemniak (żółty, zawiera dużo witaminy A), szpinak. Dodaj do tego pół łyżeczki masła lub nieco oliwy z oliwek czy oleju rzepakowego. Nieco później potem rozdrobnione pokarmy z rodzinnego stołu. Ugotowane na lepko kasze i makarony. W dalszej kolejności ugotowane jajo kurze raz lub dwa razy w tygodniu.
etap: miękkie małe kawałki owoców podawane do ręki albo na talerzyk do BLW, tak by dziecko mogło je złapać, np. plasterki banana. Plasterki pomidora (bez skórki) będą też ważne, mimo że dziecko później akceptuje smak kwaśny niż słodki. Na tym etapie możesz też podawać cukinię, kabaczek, brokuły.
Mięso również od 6. miesiąca życia (drób, wołowina, królik), ale lepiej po wprowadzeniu już warzyw. Jeśli podajesz mięso to bardzo ważne są ryby morskie, wolno żyjące, czyli nie hodowlane. Mięso w ilości 10 gramów, ugotowane samo albo gotowane z warzywami. Mięso i warzywa możesz też gotować na parze. Nie podawaj ryb, w których mięsie jest wysokie stężenie rtęci i innych substancji trujących, np. nigdy tuńczyka, miecznika itd.
Gluten możesz bezpiecznie wprowadzić do diety w okresie od piątego do 12 miesiąca życia dziecka. Zacznij od maleńkich porcyjek, czyli jednej dziesiątej części kromki chleba.
Na siódmy. i ósmy miesiąc życia: przecier z jabłka z jagodami, rozgniecione warzywa i owoce, posiekane lub tarte surowe, owoce i warzywa, jajka, kasze i pieczywo, jogurt naturalny, kefir, ugotowana kasza manna, kasza kuskus, makaron ryżowy, cebula, kasza jęczmienna, por i jajko (już całe). Powoli burak ćwikłowy, kalarepa, brzoskwinia, fasolka szparagowa np. w zupie z ziemniakiem. Możesz powoli wprowadzać przyprawy i zioła. Zacznij od ¼ łyżeczki na raz. Preferowane zioła na początek to: koperek, natka pietruszki, bazylia. Można też podawać kaszę gryczaną niepaloną, czosnek, rzodkiewkę, paprykę, patison, pasternak, ziarno sezamu, amarantus, mango, tofu, serek kozi (mało) i szparagi. Z owoców również borówki, wiśnie, jagody i porzeczki. Owoce jagodowe rozdrobnij lub zgnieć, bo w całości nie są bezpieczne. Winogrona przecinaj wzdłuż. Również smak ostry można powoli wprowadzać, czyli dodajemy imbir albo czosnek do diety. Dodatkowo seler, pestki dyni, soczewicę, morele, migdały (płatki dobrze rozdrobnione).
Od 11 miesiąca życia: gruszka, śliwka, a więc owoce z większą ilością fruktozy.
Tłuszcze - tylko masło, ghee (masło specjalnie klarowane), oliwa z oliwek i olej rzepakowy. Najlepiej trzymać się tych dobrych tłuszczów aż do ukończenia przez dziecko trzeciego roku życia. Można wcześniej podawać awokado.
Po ukończeniu pierwszego roku życia – miód (może zawierać szkodliwe bakterie), mleko krowie jako główne mleko (chyba, że jeszcze karmisz piersią). Nie podawaj w ogóle mleka koziego ani owczego, gdyż ogranicza wchłanianie żelaza. Podawaj też tylko ugotowane jajka. Długo nie podawaj nic smażonego.